“Ισορροπία στις ενέργειες, στις φωτιές, στους ιστούς και στα απόβλητα, ειρήνη στο πνεύμα, τις αισθήσεις και το νου αυτό ονομάζεται υγεία.” – Susruta Samhita / sutra sthana xv 33
Ο ορισμός της υγείας πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια στον Αγιουρβέδα περιέχει όλη τη σύγχρονη ιατρική γνώση και προσθέτει την ψυχολογική και πνευματική υγεία.
Ο όρος sama στα σανσκριτικά σημαίνει ισορροπία που είναι διαφορετική για κάθε άνθρωπο ανάλογα με τα γονίδια του, και δεν είναι απλώς ένας αριθμός όπως η τιμή του σακχάρου ή της χοληστερίνης.
Οι ενέργειες είναι 3 – η κινητική (vata), η μεταβολική (pitta) και η ομοιοστατική (kapha) ενέργεια. Οι φωτιές ειναι όλα τα ένζυμα, οι ορμόνες, οι νευρομεταβιβαστές και γενικά όλες ουσίες που συμμετέχουν στο μεταβολισμό.
Οι ιστοί είναι 7 – rasa (πλάσμα), rakta (αίμα), mamsa (μύωνες), medas (λίπος), asthi (οστά), majja (μυελός των οστών) και sukra (σπέρμα/ωάριο).
Τα απόβλητα είναι ιδρώτας, ούρα, περίοδος κ.λ.π.
Η ειρήνη ανάμεσα στο πνεύμα τις αισθήσεις και τον νου είναι η βαθύτερη νοητική και πνευματική ισορροπία στον άνθρωπο.
Όλα αυτά μαζί είναι η υγεία.